Prema Vahini*

Het pad voor de geestelijke zoeker wordt gevormd door hoogstaande deugden

[Dit hoofdstuk in het Engels] 

 

lotusknop2.gif (1520 bytes)Dit duistere tijdperk (Kali Yuga) biedt, meer nog dan alle voorgaande tijdperken, talrijke wegen waarlangs de mens onderscheidingsvermogen (viveka) kan verwerven. Als er onderwijs wordt verlangd zijn er scholen en instituten naar ieders behoefte. Wanneer men tot welstand wil komen kan men die, als men zich inspant, op allerlei manieren eervol verkrijgen. Desondanks zien we onder de mensen niet een toeneming van geluk en vrede. Integendeel, er is veel meer ellende dan in de voorgaande tijdperken!

Hoe komt dat? De oorzaak ligt in het menselijk gedrag, in de manier waarop de mens leeft. Menselijk leven is ongetwijfeld het hoogtepunt van de evolutie, en om het betekenis te geven is geestelijke inspanning, een zuivere en heilige inspanning, een eerste vereiste. Voor zo'n levenswijze is karakter van de allerhoogste betekenis. Karakter heft het leven boven de dood uit; het overleeft de dood. Men zegt wel dat kennis macht is, maar dat is niet zo. Karakter is macht. Zelfs de verwerving van kennis vereist een goed karakter. Iedereen moet er dus intens naar verlangen een goed karakter te krijgen, zonder een spoortje kwaad erin.

Bedenkt, dat Boeddha, Jezus Christus, Sankaracharya en Vivekananda, deze grote wijzen en heiligen en toegewijden van de Heer, allen nog tot op deze dag gekoesterd worden in de herinnering van de mensen. Wat was het dat hen voor alle tijden zo gedenkwaardig maakte? Ik zeg dat het hun karakter was. 
Zonder karakter zijn welstand, opleiding en maatschappelijk aanzien nutteloos. Karakter is als de geur van een bloem; het geeft betekenis en waarde. Dichters, schilders, kunstenaars, wetenschapsmensen, ze kunnen op hun eigen gebied groot zijn, maar als ze geen karakter hebben, vinden ze in de maatschappij geen hoogachting.

Men kan zeker betwijfelen of al diegenen die nu in de maatschappij met respect worden bejegend het karakter hebben waaraan we grootheid afmeten. Ik spreek dan wel over een maatschappij en het soort karakter waarmee bepaalde, onveranderlijke waarden zijn verbonden. Gewoonlijk worden er in de maatschappij van dag tot dag wisselende waarden toegekend aan bepaalde kwaliteiten, en voegen de karakternormen zich naar maatschappelijke grillen. Maar de grondslag voor een smetteloos karakter is eeuwig; die is dezelfde, ongeacht de wisselvalligheid van de samenleving. In die zin is karakter eeuwig, en verbonden met een andere eeuwige werkelijkheid - het goddelijk Zelf.

Een smetteloos karakter wordt onder meer gekenmerkt door liefde, geduld, verdraagzaamheid, standvastigheid en liefdadigheid. Dat zijn de hoogste waarden die men in ere moet houden.

De talloze kleine, alledaagse dingen die we doen, verstarren tot gewoonten. Deze gewoonten geven vorm aan de intelligentie en beïnvloeden onze kijk op het leven. Alles wat we ons inbeelden, als ideaal voor ogen houden, waarnaar we streven, laat een onuitwisbare indruk na op de geest. Daardoor wordt wat wij weten, ons beeld van de wereld om ons heen, misvormd, en aan dat wereldbeeld komen we vast te zitten.
De huidige toestand van de mens is het resultaat van zijn verleden en van de gewoonten die hij vormde gedurende heel die lange periode van bestaan. Maar over welk karakter hij ook blijkt te beschikken, het kan beslist worden omgevormd door het aangeleerde patroon van denken en verbeelding te veranderen.

Niemand is onverbeterlijk slecht. Werd de rover Angulimala niet door de Boeddha veranderd in een zachtaardig mens? Werd de dief Ratnakara niet de wijze Valmiki? Gewoonten kunnen worden veranderd en het karakter veredeld door er bewust aan te werken. De mens heeft altijd in zichzelf, binnen zijn bereik, de mogelijkheid zijn slechte neigingen te bestrijden en zijn slechte gewoonten te veranderen. Door onzelfzuchtig dienstbetoon, zelfverloochening, toewijding, gebed en verstandelijke analyse kan er met oude gewoonten die de mens aan de wereld binden worden gebroken, en kunnen we ons nieuwe gewoonten aanwennen die ons over de goddelijke weg voeren.

In alle geestelijke literatuur, poëzie, boeken en tijdschriften is het erom begonnen duidelijk te maken wat karaker inhoudt en hoe het kan worden omgevormd. Het is daarom ook dat Sanathana Sarathi verschijnt, en niet om geleerdheid ten toon te spreiden of terwille van naam en faam.

Wel moet worden gezegd dat men geen onderscheidingsvermogen verkrijgt door slechts een boek of tijdschrift te lezen. Wat wordt gezien, gehoord of gelezen moet in praktijk worden gebracht. Doet men dat niet, dan is lezen slechts tijdverspilling. Alles wat wordt gelezen om er de tijd mee te vullen verdwijnt met de tijd en niets ervan blijft hangen. 

 

*Prema: Universele liefde, onvoorwaardelijke liefde, goddelijke liefde
Vahini: Stroom
lotusknop2.gif (1520 bytes)

Inhoud
Woordenlijst